Jezelf redden als ondernemer, terwijl de markt instort; hoe? Jezelf redden als ondernemer, je eigen broek ophouden, het hoofd boven water houden: hoe? Want terwijl de markt instort overeind blijven is een grote uitdaging. Zeker als er meerdere gezinnen van jouw ondernemerschap afhankelijk zijn. Wat zijn alternatieven om je onderneming overeind te houden? Hoe kun je hier in de toekomst mee omgaan? Dat vind je terug in dit artikel.
Jezelf redden als ondernemer, hoe pak je dat aan? Plan een kennismaking met Werk & Vrijheid in en ontdek hoe jij ook kapitein op je eigen onderneming kunt zijn terwijl je geniet van je leven zonder je te druk te maken.
Jezelf redden als ondernemer: Wat zijn alternatieven?
Het was een opvallend bericht van de week: HEMA ( méér dan 90 jaar oud) lijkt te bezwijken onder de huidige crisis. Het was de zoveelste onderneming die er moeilijk voorstaat. Het aantal faillissementen lijkt te gaan verdubbelen ten opzichte van vorig jaar, dat zeggen experts (bron: De Volkskrant, 19 maart 2020). Dit soort berichten voedt onrust. Als ondernemer kun je over het algemeen best goed omgaan met veranderingen, zolang deze maar niet teveel je portemonnee raken. Maar nu vinden er situaties plaats waar je geen grip op hebt. En die wel direct je omzet en je winst beïnvloeden. Dus is de vraag relevant: Jezelf redden als ondernemer, hoe doe je dat?
Lees ook: Financiële zorgen voor ondernemers?
Vechten, vluchten of bevriezen
Adrenaline doet van alles met je in noodsituaties. Als je je bedrijf kapot ziet gaan kan dat één van de genoemde reacties oproepen. Hieronder bespreken we kort op welke manieren ondernemers reageren. Dat verschilt per ondernemer, de ene reactie is niet beter dan de andere. In ons lichaam werken verschillende stoffen en delen van het brein met elkaar samen; een samenwerking waar de wetenschap nog lang niet altijd tot in detail zicht op heeft. Een vecht-, vlucht- of bevriesreactie vindt in ieder geval deels plaats in ons zogenoemde reptielenbrein. Daar is geen plek voor overleg, er moet direct gereageerd worden, bijna op de automatische piloot. Jezelf redden als ondernemer; dat is dan het enige waar je mee bezig bent.
Lees ook: Wat doet stress met je als ondernemer?
Vechten
Ondernemers die hiervoor kiezen doen alles wat ze maar kunnen om te staan voor hun onderneming. Ze zorgen dat ze zichtbaar zijn, zoeken veel contact met hun netwerk of proberen in allerijl nieuwe markten aan te boren of klanten binnen te halen. Dit kunnen ze overhaast doen, ze komen zowel krachtig als getergd over; voor het binnenhalen van nieuwe klanten niet altijd de juiste modus. Als een deal niet lukt dan is de terugslag nog groter dan normaal. De ondernemer kan zich letterlijk de vernieling vechten, effectief is dat niet. Jezelf redden als ondernemer lukt dan niet.
Lees ook: Moet je perse vechten als ondernemer?
Vluchten
Op het moment dat je de druk niet aankunt kan je neiging zijn om de ernst van de situatie te ontkennen. Jezelf redden als ondernemer door letterlijk te vluchten lukt nu niet. Het ontwijken van negatieve informatie of het letterlijk weg proberen te gaan van alles wat te maken heeft met je onderneming kan zeker onderdeel uitmaken van de vluchtreactie. Het kan ook zijn dat je als ondernemer je direct fysiek gezien onpasselijk voelt als er iets gebeurt dat te maken heeft met je onderneming.
Lees ook:Uitstelgedrag als ondernemer, hoe ga je ermee om?
Bevriezen
Het kan heel goed zijn dat je de neiging hebt om te bevriezen. Wat dat is? Je doet dan niks, ben inactief en onderneemt niets uit angst. Deze eerste impuls wordt aangedreven door je zogenaamde reptielenbrein. De plek waar met behulp van adrenaline de noodsituaties vooral worden afgehandeld. Ondernemers die de neiging hebben om te bevriezen krijgen het erg lastig om met hun bedrijf te overleven. Actie is onmisbaar voor het voortbestaan van je onderneming. Op het moment dat je ‘bevriezingsverschijnselen’ hebt zul je merken dat je bijna letterlijk verkrampt of vast slaat; een heel naar gevoel dat je lijf op dat moment beheerst.
Lees ook: Wat maakt je een echte ondernemer?
Wat heb je nodig?
Je moet kunnen inschatten wanneer er een noodsituatie bestaat en wanneer er sprake is van een situatie waarin geen sprake is van directe bedreiging. Zodra dat lukt is het voor je brein en je lijf prettiger om tot rust te kunnen komen. Vanuit rust neem je betere beslissingen kun je zaken beter inplannen en zul je zelfs vaak slimmer en sneller aan kunnen pakken, hoe tegenstrijdig dat ook klinkt. Je gevoel toelaten kan ook pas als je eerste paniek verdwenen is. Jezelf redden als ondernemer gaat dan beter.
Als je veel op adrenaline doet wordt je daar niet gelukkiger van, het is echt bedoeld voor noodsituaties. Ernstige langdurige stress kan een probleem groter maken doordat je lichaam in constante staat van paraatheid komt. De overlevingsstrijd van je bedrijf kan zo voelen. Hoe langer je moet vechten om je bedrijf te laten overleven des te sterker de invloed van adrenaline kan zijn en des te groter ook de teleurstelling als het toch misgaat. Langdurig onder grote druk staan kan maken dat je lichaam steeds sneller uitdagingen als noodsituaties gaat behandelen, waardoor je continu onrustig wordt. Dat is een situatie die niet gezond of gewenst is. Daarom is de vraag van belang: Hoe kun je je in de toekomst voorbereiden op een overlevingssituatie van je bedrijf?
Lees ook: Wat heb je nodig als ondernemer?
Hoe kun je hier in de toekomst mee omgaan?
Je voorbereiden
Als je verstandig bent bereid je je voor op rampscenario’s. Dat doe je niet uit angst, maar om niet teveel verrast te worden of in nood te komen. Ik heb vaak ondernemers horen zeggen dat ze toen hun bedrijf in nood was niet konden voorstellen wat er op hen af kwam. Gebeurtenissen lijken dan in snel tempo en willekeurige volgorde plaats te vinden. Soms lijdt een samenloop van omstandigheden dan ervoor te zorgen dat een faillissement niet meer te voorkomen is. Je kunt je op verschillende onderdelen voorbereiden. Financieel, op het gebied van communicatie en op juridisch vlak bijvoorbeeld. Minstens zo belangrijk: Je bedrijfsvoering erop aanpassen. Jezelf redden als ondernemer vereist deze vaardigheden.
Lees ook: Voorbereiding als ondernemer?
Financieel
Als ondernemer wil je het liefst bezig zijn met waar je kracht ligt. Niet iedere ondernemer is sterk op financieel gebied. Om te zorgen dat een slechte voorbereiding op dit gebied je niet in de problemen brengt is het van belang om op ontwikkelingen te anticiperen. Je kunt zelf proberen om financieel beter inzicht te krijgen, of je zorgt dat je een goede partner hebt die je hierin ondersteunt. Ondersteuning is sowieso van belang omdat deze gericht moet zijn op je huidige situatie, maar ook op de nabije toekomst, waarin van alles gebeuren kan. Tegenvallers, risico’s omstandigheden buiten je invloed. Een succesvol ondernemer kan zich hier niet aan onttrekken.
Lees ook: Hoe ben je een echte ondernemer in noodsituaties?
Zelf kennis opdoen
Inzicht hebben in de financiële mogelijkheden en gevaren van je bedrijf is ook mogelijk als je geen financial bent. Door te leren kijken naar toekomstige inkomsten bijvoorbeeld. Maar ook door voor jezelf reële normen te stellen in wat je verantwoord vindt voor het hebben van een buffer. Daarnaast zal het helpen als je leert wat de waarde is van financiële gegevens. Daarbij zul je soms moeten doorbijten, als je de werkzaamheden of de informatie niet erg boeiend vindt. Succesvolle bedrijven met ondernemers die geen idee hadden hoe het qua geld voor stond met hun bedrijf zijn soms kapot gegaan, laat jou dat niet overkomen.
Lees ook: De rol van kennis in je onderneming?
Een ander inhuren
Ieder mens, elke ondernemer heeft een andere achtergrond. Hoe jij aankijkt tegen geld is dus verschillend van iedereen om je heen. Om iemand te vinden die jou van goede financieel advies kan dienen is het erg belangrijk dat diegene snapt wat je belangrijk vindt. Iemand die altijd in jouw belang handelt. Je kiest zelf voor de mate van vrijheid die je daarin geeft. Teveel controle zelf houden en te weinig uit handen geven leidt slechts zelden tot betere resultaten. Omdat het bespreken van financiële zaken dichtbij je komt is het ook wezenlijk om met iemand samen te werken die je goed kent en van wie je gemakkelijk iets aanneemt. Gebruik de financieel professional ook voor jou als leermeester.
Lees ook: Waar let je op bij het inhuren van een onderaannemer?
Communicatie
Communicatie die aansluit bij je doelgroep is een hele uitdaging. Zeker omdat je allemaal je eigen voorkeursstijl hebt. Wat spreekt je doelgroep, je klant het meeste aan? Welke klanten wil je aanspreken? Hoe pas je je communicatie aan bij jouw markt? Allemaal vragen die je in tijden van nood dubbel op waarde moet schatten. Een vergissing is zo snel gemaakt. In je communicatie is transparantie van belang, dit geeft vertrouwen. Tegelijkertijd is een oordeel snel geveld. Politici merken dat maar al te snel, maar ook als bedrijf kun je gauw de fout ingaan. Hoe bereid je je voor op communicatie in moeilijke tijden? Door in ieder geval bereikbaar te zijn, vaak gaat hier juist in moeilijke tijden extra tijd in zitten.
Lees ook: Welke communicatie gebruik je als ondernemer?
Hoe?
Wees benaderbaar en geef de tijd en aandacht zoveel je maar kunt aan onrustige klanten. Juist rust in je communicatie is een belangrijk signaal. Gebruik bijvoorbeeld een FAQ (Frequently Asked Questions), als je merkt dat daar behoefte aan bestaat. Gebruik de mogelijkheid om via zoveel mogelijk communicatiekanalen (lezen, luisteren, en zien) je boodschap over te brengen. Een mail zal bijvoorbeeld minder impact hebben dan een podcast en een podcast weer minder dan een vlog of een filmpje. Probeer waar mogelijk zelf als mens bereikbaar te zijn, indirect of direct, ook dat geeft vertrouwen. Breng ontspanning in je verhaal, hoe moeilijk je er ook voor staat. Bagatelliseer de situatie niet, spreek wel vertrouwen en energie uit.
Lees ook: Wat voor communicatie naar je klant als ondernemer?
Juridisch
Het vakgebied dat misschien wel het meest over toekomst-proof zijn gaat is alles wat je juridisch afdekt. Hierbij gaat het om je algemene en verkoopvoorwaarden, je contracten en de verzekeringen die je afsluit. Ook samenwerkingen met andere ondernemers moet je juridisch verstandig afdichten. Dit betekent dat je bij het op (laten) stellen van een juridisch docuement over 3 dingen nadenkt:
- Wat is het doel van het document
- Welke verplichtingen komen eruit voort
- Hoe zorg ik dat mijn juridische verplichtingen mijn onderneming niet de kop kosten in nood?
Ook hier is het een kwestie van grondig inventariseren en passende kennis binnenhalen, als je zelf geen verstand hebt van dit soort zaken. Vaak zijn er voorbeeldformulieren te vinden op juridische onderwerpen. Wees hierin ook in samenwerking met een andere ondernemer alert. Als je merkt dat de voorwaarden die je toegestuurd krijgt na een nieuw zakelijk contact niet aansluiten bij het contact dat je persoonlijk had, maak dit dan kenbaar. Teveel ondernemers zijn in huurconstructies, overeenkomsten vastgelopen op basis van te goed vertrouwen.
Lees ook: Welke juridische stappen zet je als ondernemer?
Bedrijfsvoering
Hoe je je bedrijf runt is je eigen verantwoordelijkheid. Hier kun je echt goed op voorbereiden. Want hoe ga je om met coulance, je prijsafspraken, de levering van je diensten of producten en de ontwikkeling van waar je bedrijf van bestaat? Welk prijsniveau wil je hanteren? Heb je helder welke klanten je wel, maar minstens even belangrijk, welke klanten je niet wilt hebben? Hoeveel klanten heb je nodig om te overleven? Wat is het minimum, wat het maximaal aantal klanten en wat is het gewenste aantal? Door hier bandbreedtes in te gebruiken heb je zicht wanneer het echt problematisch wordt. Jezelf redden als ondernemer wordt dan een logisch gevolg van de stappen die je gezet hebt.
Lees ook: Wat maakt je een ondernemer in moeilijke tijden?
Aanpassen
Laatst sprak ik een ondernemer, laat ik hem Berend noemen, die een heel duidelijke doelgroep had gekozen. Hij dacht: Ik heb het onderwijs als klant, dat gaat altijd door. Mis! Ook scholen gaan soms dicht buiten de reguliere periodes om. Niemand is als schuldige aan te wijzen, maar zijn inkomsten daalden dramatisch aan het eind van het eerste kwartaal van dit jaar. Doordat hij flexibel genoeg was in zijn bedrijfsvoering kon hij overleven met zijn familiebedrijf. Innovatief zijn en nieuwe afzetkanalen voor je bestaande producten en diensten zoeken wil hier vaak helpen. Helaas is dit niet altijd mogelijk, maar het is negen van de tien keer wel de motor tot innovatie. Trainingsbureaus bijvoorbeeld bieden veel online aan, maar denken ook over alternatieve verdienmodellen. Jezelf redden als ondernemer kan niet zonder innovatie.
Lees ook:Ondernemer: Hoe pas je je aan aan je omstandigheden?
3 Heftige situaties:
- De stikstofcrisis
- De brexit
- Coronavirus
Lees ook:Noodsituaties in je bedrijf ondernemer: Hoe ga je ermee om?
1.De stikstofcrisis
Vooral in de bouw en de agrarische sector is de stikstofcrisis hard aangekomen. Jezelf redden als ondernemer is voor deze sector echt een enorme uitdaging. Projecten worden onder een vergrootglas gelegd, investeringen worden teruggetrokken en risicomijdend gedrag treedt op. Als ondernemer bepaald geen gewenste situatie. Op het moment dat je je echt moet herbezinnen op het aanpassen van je bedrijf helpt het om hierover open te zijn. Succesvolle ondernemers kunnen hun product of bedrijf en daarmee hun identiteit opnieuw uitvinden, hoe moeilijk dat ook is. Hulp vragen bij toeleveranciers, financiers en andere belanghebbenden is erg belangrijk om te kunnen overleven dan.
Lees ook: Ondernemer: Hoe maak je het beste van je situatie?
2. De brexit
Als je als bedrijf veel te maken hebt met het Verenigd Koninkrijk, hetzij in verband met invoer of afzet, dan zit je met een uitdaging. Niet voor niets trokken veel sectoren aan de noodrem toen de brexit definitief werd. Het zoeken naar nieuwe afzet- of inkoop markten is vaak tijd en geldrovend. Bekijk goed of je product ook voor andere markten bruikbaar is. Overleg met stakeholders van de overkant hoe je samen kunt omgaan met nieuwe uitdagingen. Betrek de handelskamer erbij, maar zorg in ieder geval dat je ruim op tijd bent met je aanpassingen. Achteraf aanpassen kost vaak dubbel de hoeveelheid tijd en geld. Jezelf redden als ondernemer, daar zien ook afnemers En andere handelspartners voordelen van in.
Lees ook:Klanten kwijtraken als ondernemer: Hoe los je dat op?
3. Coronavirus
Verreweg de meest ingrijpende gebeurtenis uit onze na-oorlogse geschiedenis. Heeft invloed op je klanten, jezelf je beslissingskracht en je resultaten. Volgens één kenner maakt het coronavirus een schifting tussen de angstige mensen en de minder angstige mensen. Tot welke groep behoor jij? Beiden hebben zo met hun eigen uitdagingen te maken. Probeer iedere dag iets te ‘produceren’, anders zou je in de afwachtingsmodus terecht kunnen komen. Wees je ervan bewust dat je succes tot dan toe je niet zomaar is komen aanwaaien, je bent neit ineens minder waardevol ook al zet je minder om. Kijk waar je je kosten laag kunt houden, dat maakt je minder kwetsbaar voor economische tegenwind.
Geforceerd
Neem geen geforceerde stappen, gebaseerd op basis van paniek of onrust. Luister goed naar signalen bij jezelf. Jezelf redden als ondernemer zal dan zeker lukken! Gebruik meer tijd voor zelfreflectie of voor inhoudelijke gesprekken met personen die je stimuleren. Zet specialisten met hun kennis in, al is het maar om jezelf op scherp te zetten. Wees blij met wat er is en aanvaard wat er niet is. Je ertegen verzetten werkt averechts enkost nodeloos veel energie. Als je zo grondig omgaat met je energie, inspiratie en slagkracht dan groeit er vroeg of laat ook uit deze crisis iets waar je mee verder kunt.
Wil je als ondernemer in hart en nieren lekker aan de slag, maar kost het moeite om dingen los te laten? Blijf je je continu druk maken over je werk? Zie je ondernemers om je heen daar geen last van hebben? Wil jij ook niet meer gebukt gaan onder je bedrijf? Plan een kennismaking met Werk & Vrijheid in en ontdek hoe jij ook genieten kunt van je leven zonder je te druk te maken als ondernemer.
Bij Werk & Vrijheid helpen we succesvolle ondernemers om hun werk in minder tijd en met minder stress uit te voeren en zo meer balans in hun leven te hebben. De mogelijkheden die je vanuit Werk en Vrijheid krijgt om 25 uur te werken en toch een minimaal gelijke omzet te behouden:
