Ondernemen met werknemers: Veel ondernemers beginnen hun onderneming niet direct met personeel. Tenzij je een bestaand bedrijf overneemt, start je als zelfstandige, groei je met je bedrijf door en door, tot het moment komt dat je het zelf niet allemaal meer aankunt en besluit een personeelslid in te huren.
Soms gebeurt dit eerst nog via een uitzendbureau of een payroll constructie, maar uiteindelijk heb je dan toch iemand in dienst. Wanneer je eenmaal de brug over bent dat je de eerste in dienst hebt, is de stap naar een 2e, 3e of 4e personeelslid steeds kleiner geworden. Dat succes klinkt vaak aantrekkelijk. Mensen die voor jou het werk kunnen uitvoeren en jij zodoende niet continu achter alle brandjes aan hoeft te hollen. Feit is (helaas) dat met het aantrekken van nieuw personeel ook nieuwe uitdagingen om de hoek komen kijken die op hun beurt weer tijd vergen.
Een aantal voorbeelden hiervan zijn:
- Dagelijkse aansturing
- Administratieve zaken
- Personeel doet het werk toch anders als jij het doet.
- Veel nadenkwerk
- Afvangen van wat werknemers laten liggen
Opleiding tot manager
Het is niet vreemd dat je als ondernemer tegen deze zaken aanloopt. Veel ondernemers hebben nooit een opleiding gedaan tot manager. De basale kerntaken van een leidinggevende worden zodoende in de praktijk geleerd. Toch loont een dergelijke opleiding om professioneler in het ondernemerschap te kunnen staan.
Wat zou je kunnen leren van een opleiding tot manager?
Grofweg bestaat leiderschap uit drie zaken:
- Leiden
- Opleiden
- Begeleiden
Leiden
Als ondernemer leid je je onderneming. Veelal gaat het hier al wat mis. Veel ondernemers denken namelijk dat dit betekent dat je op een dominante manier je zin doordrijft. Echter, dat is geen leiderschap.
Leiderschap betekent dat je in eerste instantie weet wie je aan boord hebt qua personeel. Het gezegde luidt: ‘Eerst wie en dan wat’. Dit gezegde houdt in dat de koers die je varen wilt afhangt van de mensen die je aan boord hebt van jouw bedrijf.
Zijn deze mensen geschikt voor de job? Dan werk je effectief en ontwikkel je door. Heb je (nog) niet de juiste mensen aan boord? Dan merk je dat je als ondernemer wel hard wilt, maar dat dit niet lukt. Frustratie is het gevolg en al snel neem je veel taken van een werknemer over. ‘Als ik het zelf doe, gebeurt het tenminste goed’ hoor je dan.
Leiderschap binnen je eigen organisatie betekent echter dat je een koers uitstippelt die past bij het bedrijf. Je weet als ondernemer wie jouw klanten zijn, je hebt deze doelgroep helder geformuleerd, de marketingkanalen zijn vastgesteld, het product of dienst blijf je trouw en je weet goed te formuleren naar een voordeel voor een klant.
Visie en missie
Je hebt het hier over de visie en missie van jouw bedrijf. Jouw visie op het ondernemen bepaalt de reden van het bestaan van jouw bedrijf. De wijze waarop je deze missie ten uitvoer wilt brengen heet de strategie. Om deze strategie te verwezenlijken is het van belang dat je je werknemers hier in mee weet te nemen.
Het meenemen van werknemers in het beleid
Wat er vaak gebeurd is dat een passievolle ondernemer keihard aan het werk is, maar dan vergeet zijn werknemers mee te nemen in het hoe en waarom. Om een geheim te verklappen: Goede werknemers (diegenen die bepalen waarheen je kunt gaan met het bedrijf) kunnen zelf ook nadenken! Het klinkt als een open deur, maar vaak wordt dit toch vergeten door veel leidinggevenden.
Het zou dus inderdaad zo kunnen dat sommige werknemers met ideeën komen waar je nooit aan hebt gedacht. Het zou inderdaad ook zomaar kunnen dat je daar als onderneming beter van wordt.
Het is dus van belang dat je werknemers meeneemt is het hoe en waarom. Je vertelt ze wat je gaat doen en wat de reden daarvan is. Zo kunnen ze zich erin vinden en slagen ze er beter in dit uit te dragen naar zowel interne, als externe personen. Wat dit niet betekent is dat werknemers bepalen waar je met je bedrijf heengaat. Dat is simpelweg niet aan hen.
Leiderschap voorbeeld
Vergelijk: Je staat met een team onderaan een berg. Jij bepaalt dat je bovenaan wilt kijken en je mobiliseert het team. Je vertelt ze wat ze te wachten staat, en dat je bovenaan het uitzicht hebt waardoor je uiteindelijk echt weet waar je heen moet. Een aantal teamleden hebben door jouw verhaal, praktische tips om de reis te vergemakkelijken. Een aantal beginnen te mopperen om het feit dat ze de berg op moeten lopen. Naar wie luister je? Juist: naar degenen met de goede ideeën. Jij als eigenaar, manager, mag/ moet bepalen wat je wilt en hoe je dat wilt.
Opleiden van medewerkers
Vaak wordt er vergeten om werknemers op te leiden. Als iemand aangenomen wordt, wordt ervan diegene verwacht dat hij/zij gelijk de kennis en kunde in huis heeft om de beoogde taak uit te voeren.
Vraag je hierbij eens af of de taakomschrijving voor een derde partij helemaal duidelijk is, of dat die toch wel erg gekleurd is door je eigen ondernemersbril. Zeker wanneer iemand nieuw is in een functie, moet er zeer veel tijd en moeite gestoken worden in de opleiding van een werknemer. Je leert je nieuwe werknemer jouw visie uit te dragen. Natuurlijk neemt een nieuwe werknemer veel vaardigheden en kennis mee. Het is zaak deze kennis zo te gaan stroomlijnen dat het gaat passen in het karakter van de onderneming. Dat doe je niet door alle vaardigheden te negeren en te verwachten dat de werknemer het allemaal op jouw manier gaat doen.
Wat je wel kunt doen is te gaan kijken naar welke eigenschappen en vaardigheden overeenkomen met jouw visie en daarbij te gaan werken aan vaardigheden en eigenschappen die nog extra ontwikkeld moeten worden.
Blijven leren en opleiden
Opleiding gaat dus veel verder dan enkel een paar gesprekken over hoe het bedrijf in elkaar steekt. Want ook na het inwerken van een nieuwe werknemer, is continue opleiding een absolute must.
Als leidinggevende doe je er goed aan om elke 6 weken een kort gesprek met een werknemer te houden. Probeer hierbij zoveel mogelijk te sturen op de input, niet op de output. Het resultaat is natuurlijk een afspiegeling van wat erin gestopt is, echter nemen veel externe factoren daar ook een portie van.
In een opleidingsgesprek kun je met een werknemer het hebben over deze zaken bijvoorbeeld:
- Hoe gaat het met je? (Persoonlijke belangstelling)
- Hoe is jouw relatie met klanten/ collega’s?
- Waar loop je tegenaan?
- Wat kan er volgens jou beter op jouw afdeling?
- Wat kunnen we doen om je plezier te vergroten?
- Welke vaardigheden wil je graag ontwikkelen?
- Waarmee kan ik je helpen?
Een werknemer is de regisseur van zijn eigen ontwikkeling, maar als leidinggevende ben je de faciliteur. Jij maakt het mogelijk dat een werknemer zich kan ontwikkelen. Het laatste stapje, de ontwikkeling zelf, moet een werknemer zelf doen. Bedenk dat in een ontspannen sfeer, waarbij er ruimte is om fouten te maken, de groei het snelst gaat.
Opleiden van werknemers in de praktijk
Laten we terugkeren naar het voorbeeld hierboven, waarbij je de berg wilt beklimmen. Wanneer je de groep leert op welke wijze ze het beste hun voeten kunnen neerzetten, zal de reis naar de top ongetwijfeld beter verlopen. Beter in dit geval kan zijn door minder blessures, een kortere tijd, minder tijdsverlies, etc. Feitelijk vraag dit meer een coachende rol van je als werkgever.
Begeleiden van werknemers
Het begeleiden van werknemers doe je als ondernemer door te faciliteren in de zaken die werknemers nodig hebben om hun werk uit te voeren. Dit hoeft niet over de top en super de luxe. Denk hierbij aan een stratenmaker die een trilplaat, een hamer en een kruiwagen nodig heeft en een accountant die zonder laptop, bureau en telefoon niet veel kan betekenen.
Toch gaat dit ook weer verder als dat je vaak denkt. Het inspraakmoment van werknemers is hierin vaak belangrijk. Wanneer je werknemers mee laat denken, komen er ideeën boven water die je zelf vaak niet gezien hebt. Onderschat het belang hiervan niet. Het faciliteren van een prettige werkomgeving draagt enorm bij aan het werkgeluk van werknemers, zeker wanneer ze hier zelf inspraak in hebben. Werknemers voelen zich zodoende gezien, gehoord en serieus genomen, een behoefte die velen van ons herkennen.
Zo kan bijvoorbeeld een stinkend toilet voor veel werknemers al een belemmering zijn in het werkplezier. Waar wij, ondernemers, vaak enkel denken aan vooruitgang en het plezier van ondernemen, is dit bij een werknemer vaak heel anders. Een werknemer denkt simpelweg heel anders dan een ondernemer.
Begeleiden van medewerkers in de praktijk
We keren weer terug naar het voorbeeld dat je de berg wilt beklimmen. Wanneer je de berg wilt beklimmen en de helling is steil, is het goed om de reizigers uit te rusten met goede schoenen, ademende kleding, eventueel klimtouw, een kaart, etc. Het behoeft geen uitleg dat dit gaat bijdragen aan het effectief laten slagen van de reis.
Persoonlijke leiderschap: De kern van het aansturen van werknemers
Het aansturen van een team gebeurt met de drie pijlers die hierboven beschreven staan. Echter, om die drie pijlers effectief in te zetten, is er een heel groot ander belang dat zeker niet onderbelicht mag blijven. Dit grote belang is persoonlijke ontwikkeling van jou als ondernemer. Steven Covey zegt hierover dat je niet in staat bent anderen te leiden wanneer je jezelf niet kunt leiden.
Wil je hier een eind aan maken?
- Veel te veel uren maken
- Het hardste werken van iedereen
- Altijd maar de kar trekken
- ‘Hotspot’ zijn in eigen bedrijf?
- Zonder jou stagneert alles
Dan zal je inderdaad in eerste instantie aan de slag moeten met persoonlijke ontwikkeling.
Persoonlijke ontwikkeling van ondernemers in de praktijk
Laten we als laatste keer nogmaals teruggaan naar de berg. Er is er maar één die kan bepalen of je wel daadwerkelijk de berg op moet lopen en dat ben jij. Zaken die een dergelijke keuze beïnvloeden zijn bijvoorbeeld:
- Gebrek aan zelfvertrouwen
- Niet durven luisteren naar gevoel
- Gebrek aan een eigen identiteit
- Geen keuzes durven maken
- Blijven ronddrentelen en niks ondernemen
- Angst
- Onzekerheid
Jij bent degene die bepaalt waar je heengaat. Durf je te vertrouwen op je ondernemersintuïtie? Durf je keuzes te maken waarvan je op dit moment de gevolgen niet kent, maar waarbij geen keuze zeker geen optie is? Ben je in staat om werknemers aan te spreken op gedrag dat niet past bij het uitvoeren van simpelweg hun werk?
In meer of mindere mate herkennen we deze punten allemaal. Iedere succesvolle ondernemer herkent deze eigenschappen. Maar het herkennen is één, de stap die je daarna zet is twee. Wat ga je als ondernemer doen met deze eigenschappen? Verschuil je je achter je rol als ‘de baas’? Of ga je een echte leider worden waar eenieder van nature al respect voor heeft?
Je kunt dus wel stellen dat je als ondernemer ontzettend gebaat bent bij persoonlijke ontwikkeling.
Voordelen persoonlijke ontwikkeling ondernemer
Naast dat je als ondernemer een groot voordeel krijgt bij het aansturen van werknemers, gaat het je een heel ander voordeel opleveren. Door persoonlijke ontwikkeling krijg je namelijk een beter zicht op jezelf. Je leert jezelf beter kennen, krijgt meer zelfvertrouwen en onzekerheden vervagen.
Je weet zodoende ook beter wat je wilt. Dat merk je ook in je bedrijf. Naarmate jouw identiteit als mens zichtbaarder wordt, gebeurt dat ook zo met de identiteit van jouw bedrijf. Verschuil je daarom niet langer, maar durf daarvoor te staan! Ben je sympathiek? Bouw een sympathiek bedrijf met sympathieke werknemers. Ben je nuchter? Vertaal dat naar je reclame-uitingen. Hou je van een goed gevoel? Vertel het aan je klanten.
Werknemers krijgen zo beter en beter in de gaten voor wie ze werken, ze identificeren zich daarmee en komen juist daarom juist ook bij je werken. En zo ben je weer bij het begin: je krijgt de werknemers die bij je passen, en omdat het gezegde luidt: ‘eerst wie, dan wat’, ben je bezig met een geweldige ontwikkeling als mens, als bedrijf, als omgeving die geen concurrent kan verslaan.
Ondernemen met werknemers?
Worstel jij als ondernemer ook met werknemers of ZZP-ers die je inhuurt? Bekijk dan onze mogelijkheden tot coaching, of plan gelijk een kennismakingsgesprek in:
Ondernemen met werknemers
